Als je meedoet aan De Dwaler, speel je een personage in de spelwereld. Dit personage moet er dus ook uitzien als iemand in die spelwereld. Hoe kleden mensen zich eigenlijk in de 13de eeuw? En hoe zien mythische wezens eruit in de wereld van De Dwaler? Een kostuum maken of samenstellen is een mooie manier om je personage leven in te blazen. Lees hier onze regels en richtlijnen hierover.
De Dwaler heeft een unieke visuele stijl, gekenmerkt door de twee werelden die bij elkaar komen.
Aan de ene kant heb je Europa uit de 13de eeuw, wat wij kennen door opgravingen en manuscripten. Denk hier aan kruisridders in lange wapenkleden en strakke maliënkolders, boeren in simpele tunieken en gesluierde adelvrouwen in de kenmerkende ‘hellepoort’ jurk.
Aan de andere kant heb je het mythische: verhalen van vroeger die wij met vormgeving tot leven brengen. Hier proberen wij zo dichtbij de beschrijving van de mythe als mogelijk te blijven, met invloeden uit de cultuur waar het verhaal vandaan komt. Fauns zien er Grieks uit, terwijl draugr zich Scandinavisch kleden.
De visuele stijl is gegrond in onze geschiedenis en valt geloofwaardig binnen haar kaders. Hoe meer de deelnemers zich hier naar kleden, hoe makkelijker het is om je in de spelwereld onder te dompelen.
Op Pinterest hebben wij een stijlbord voor de middeleeuwen en een stijlbord voor mythologie, om inspiratie op te doen. Of je kan natuurlijk bij onze foto’s kijken!
Voor we dieper ingaan op wat wel en niet kan, hebben we hier een aantal vuistregels. Deze zijn er om houvast en duidelijkheid te creëren. Dit zijn handvatten om een kostuum te maken die gegrond is in de spelwereld.
We raden aan eerst te bedenken wat je wil gaan spelen, om daarna te kijken wat voor kostuum bij je personage past.
Middeleeuwse personages
Mythische personages
Mocht je het nu al veel informatie vinden, willen we graag het het volgende op het hart drukken: de 13de eeuw is een relatief simpele periode! En het moet dus ook relatief makkelijk zijn om mee te doen!
Het was een periode van simpele vormen. Patronen voor jurken en tuniek bestaan vooral uit rechthoeken en driehoeken. Beenbedekking - kousen en beenlingen - zijn strak. Terwijl de wijdere bovenlaag taille krijgt met een dunne riem om je middel.
Je kan al een simpel mannelijk personage spelen met een lange tuniek, een dunne riem en beenlingen. Je kan al een simpel vrouwelijk personage spelen met een jurk, een dunne riem en hoofdbedekking.
Hiermee heb je al genoeg om als simpel middeleeuws personage mee te doen aan De Dwaler! En dit kan nog steeds van alles zijn! Een boer, houthakker, timmerman, kruidenvrouw of bierbrouwer. De geschiedenis heeft genoeg mogelijkheden!
Vanaf hier kan je kostuum altijd verder uitbreiden. Kijk bijvoorbeeld naar middeleeuwse schoenen, om het écht af te maken. En wat is er nou middeleeuwser dan een kaproen? Of koop een buideltje voor aan je riem, voor je zuurverdiende koperstukken! Een luizenkapje of een strohoed is altijd een mooie upgrade. Speel je een jager? Zoek dan naar een ‘jagdhut’. Of wil je een wachter spelen? Zoek dan naar een mooie gambeson/wambuis, ketelhelm en een passende LARP speer!
Weet dat er ook tips zijn om met je kostuum ‘vals te spelen’. Vind je beenlingen nog lastig om te regelen? Als je tuniek lang genoeg is, kan je wegkomen met een simpele strakke broek in de juiste stof! En omdat jurken langer zijn dan tunieken, kan je gewoon moderne kousen dragen; die zien mensen toch niet! Het belangrijkste is dat je kostuum binnen het beeld past. Vind je het leuk om wel je hele kostuum met de hand te naaien van handgeverfde stoffen en met historisch ondergoed mag dat uiteraard, maar het is niet verplicht.
Wil je iets complexer spelen, zoals een ridder of een mythisch wezen? Dat kan, maar dan wordt het kostuum maken ook ingewikkelder. Dat hoort ook bij de hobby. Maar wij willen graag benadrukken dat de basis van De Dwaler simpel is.
Voor hulp en ideeën kan je altijd terecht op de Sinder Events Community Discord. Hier helpen onze vrijwilligers en deelnemers je graag!
De 13de eeuw heeft een bepaalde ‘beeldtaal’. Wat we daarmee bedoelen, is dat bepaalde standen en rollen in de samenleving er op een bepaalde manier uitzagen. Dit zie je terug in kledingstukken en uitrusting, maar ook in de stoffen en kleuren die men droeg.
Dit wordt nog verder benadrukt in geïllumineerde / verluchte manuscripten uit het tijdperk, zoals de bekende Maciejowski Bijbel. Hierin worden bepaalde figuren ook op een specifieke manier afgebeeld. Hoewel de realiteit genuanceerder is dan zo’n strakke indeling, maken wij wel graag gebruik van deze beeldtaal om de speeltijd karakteristiek uit te beelden en rollen herkenbaarheid te geven.
Aan de kleur van kleding kan je bijvoorbeeld zien hoe welvarend een persoon is. Arme mensen dragen vooral neutrale kleuren, zoals ongekleurde en bruine stoffen. Boeren en stedelingen dragen veelal natuurlijke kleuren. De meest gebruikte kleuren waren blauw, rood, groen (oker)geel en oranje. Wie welvarender is, heeft misschien ook kleding bedrukt met patronen. Paars was alleen voor koningen behouden. Hoewel we dus moderne kleuren vermijden, waren de middeleeuwen kleurrijker dan een boel mensen misschien denken!
Belangrijk is dus ook dat kleding en eventuele uitrusting past bij de stand en beroep van je personage. Je zal alleen rijke mensen en adel vinden in geblokdrukte zijde en alleen boeren in braies en opgerolde tunieken op het veld. Maar er zijn ook meer specifieke richtlijnen. Zo zullen alleen ridders ailettes dragen, zien we in manuscripten vrijwel alleen muzikanten mi-parti (kleding wat in het midden gedeelde twee kleuren heeft) kleding dragen en moeten melaatsen een bel of ratel dragen.
Verder hebben de diverse ridder- en kloosterordes van de speeltijd ook kledingvoorschriften. Zo dragen Franciscaanse monniken een grijs of bruin habijt. En Teutonen dragen een wit wapenkleed met een zwart kruis. Benieuwd hoe een bijvoorbeeld de Franciscanen zich kleedden? Zoek bijvoorbeeld op "Franciscaner monnik kleding 13e eeuw”, of gebruik Engelse zoekopdrachten voor betere resultaten!
We moedigen alle deelnemers aan om je hierin te verdiepen, als je weet wat je wil gaan spelen. Maar weet ook dat je altijd hulp kan vragen in de Sinder Community Discord. Elkaar hierbij helpen, en samen meer leren over geschiedenis, is immers deel van de Dwaler visie!
Voor de kleding van mythische personages kijken we naar de cultuur waar de mythe uit komt. Dat kan dus ook verder teruggaan dan de 13de eeuw. Helaas kunnen we met geen mogelijkheid de kleding van ál die culturen hier samenvatten. Wat we wel kunnen, is je een eindje op weg helpen!
Wil je een wezen uit de Noorse mythologie spelen? Dan kan je misschien beginnen bij de Hedeby opgraving, of Skjoldenhamn, waar die typische Skjoldenhamn kaproen bekend van is. Veel mensen associeren deze stijl ook met winingas / beenwindels. Of zoek voor vrouwen naar de ‘hangerok’ en ‘turtle brooches’. Kijk voor inspiratie liever naar de film The Northman, dan naar de serie Vikings.
Keltische kleding associeert men heel erg met ruit patronen, zoals gevonden bij de Hallstatt opgravingen. De kenmerkende mantel / omslagdoek staat bekend als een brat, waaronder vaak een soort tuniek werd gedragen, wat men een léine noemde. Voor sieraden kan je zoeken naar de stirlings torcs of de leekfrith torcs.
De oude Grieken hadden meerdere factoren die bepaalden wie wat droeg en wanneer het gedragen werd. De meest voorkomende kledingstukken zijn de chiton, peplos, himation en de chlamys.
En laten we niet vergeten; speel je een wezen uit middeleeuws bijgeloof? Dan is het heel aannemelijk dat die gewoon kleding draagt uit de 13de eeuwse samenleving. Daarover is op deze pagina genoeg te vinden! En een paar handige do’s en don’ts onderaan!
Een makkelijke manier om je kostuum eruit te laten zien alsof je recht uit een tijdmachine bent gevallen is door te letten op welk materiaal is gebruikt voor de kleding. Er zijn veel mooie materialen die passen binnen De Dwaler. Deze zijn, zoals je misschien wel raadt, allemaal natuurlijk.
De gemiddelde persoon droeg vooral wol en linnen. In het zuiden werd al wat katoen gedragen, maar linnen past beter bij de meeste personages die uit de periode en regio van de Dwaler komen. Zijde werd soms gedragen door rijke mensen. En verder maakten mensen gebruik van ieder stukje dier, dus leer en been zijn ook prachtige materialen voor riemen en accessoires.
Met een beetje mazzel kan je deze stoffen vrij goedkoop vinden op de markt. Maar er zijn ook goedkope alternatieven. Denk aan katoen, wolmix of canvas: een linnen-katoen mix. We vermijden graag het gebruik van modern ogende stoffen. Niet van plan je kostuum zelf te maken? Let er dan ook goed op wat voor tuniek of kaproen je koopt!
Ook voor pantser zijn alternatieven. Echt maliën is erg zwaar en niet voor iedereen prettig. Als je een aluminium kolder koopt die er echt uit ziet, vinden wij dat hartstikke prima!
Niet zeker over een stof of product? Vraag het na in de Sinder Community Discord!
Hoe ziet de 13de eeuw er eigenlijk uit? Wat bestond al wel, maar wat bestond ook nog niet? Hollywood films geven vaak een vertekend beeld van geschiedenis. Graag helpen wij met De Dwaler dit beeld te verbeteren.
Deze lijst beschrijft een versimpeld beeld van de 13de eeuw. Hier staat dus niet alles! In sommige gevallen zijn dingen wél toegestaan bij mythische personages, omdat het bijvoorbeeld uit een eerdere periode en cultuur komt. Kleding en uitrusting van latere periodes is nooit toegestaan.
Bovenkleding
Wel;
Niet;
Broeken
Wel;
Niet;
Hoofddeksels
Wel;
Niet;
Pantser en bescherming
Wel;
Niet;
*Enkele voorlopers alleen op aanvraag
Wapens
Wel;
Niet;
Riemen
Wel;
Niet;
Stoffen
Wel;
Prima;
Niet;
En vermijd verder ook;
Zoals gezegd is dit geen volledige lijst. Weet je iets niet zeker, of kan je het hier niet vinden? Vraag het ons, voordat je per ongeluk iets koopt wat je niet op De Dwaler mag gebruiken.
Wij zijn ons ervan bewust dat De Dwaler iets meer kleding regels heeft dan een boel LARPS (en weer minder dan anderen). Maar wij hebben als doel gesteld om deelnemers onder te dompelen in deze bijzondere, rijke spelwereld. En wij geloven dat als iedereen zijn best doet om binnen het plaatje te passen, dat dat plaatje des te meer tot leven komt.
Kom je er niet uit, of weet je iets niet zeker? Schroom dan niet om hulp te vragen op onze Sinder Community Discord, of stuur ons een mail op dwaler@sinderlarp.nl
